Deprem Erken Uyarı Sistemi tanıtıldı

1998’den bu yana Deprem Erken Uyarı Sistemleri üzerinde çalışan KRDAE, 2002’de İstanbul’da devreye aldığı sistemle Türkiye’yi bu alanda öncü ülkelerden biri haline getirdi. Sistem, sismik verileri faya yakın istasyonlardan anında alarak, yıkıcı dalgalar henüz ulaşmadan önce uyarı üretmesini sağlıyor.

KRDAE Enstitü Müdürü Prof. Dr. Nurcan Meral Özel tarafından basına tanıtılan sistemde, Marmara Bölgesi’ndeki 40’tan fazla istasyon gerçek zamanlı veri ile çalışıyor. Yazılımlar, depremin konum ve büyüklüğünü 6–9 saniye içinde tahmin ediyor; yeni yerleştirilecek Marmara Denizi tabanındaki cihazlarla bu sürenin 3–6 saniyeye düşürülmesi planlanıyor.

Sistemin etkinliği, 27 Ekim 2025 Mw 6.0 Sındırgı Depremi’nde kanıtlandı; İstanbul’daki kullanıcılar ana sarsıntıdan 37 saniye önce uyarıldı. Marmara Fayı’nın batısında oluşabilecek bir depremde ise 140 km uzaklıktaki kullanıcı 30 saniye, 180 km uzaklıktaki kullanıcı 41 saniye önce uyarı alabilecek.

Sistemde veri iletim gecikmesi, mevcut istasyonlarda ortalama 5–6 saniye iken, yeni kurulan 30 istasyonda yaklaşık 0,2 saniyeye indirildi. Bu nedenle Marmara pilot bölge olarak seçildi. Ağın modernizasyonu ve veri iletim hızının artırılmasıyla, erken uyarı altyapısının ülke genelinde yaygınlaştırılması hedefleniyor.

Sistem, otomatik olarak tren ve metro hatlarını yavaşlatma/durdurma, gaz vanalarını kapatma, alarm ve anons sistemlerini devreye sokma gibi önlemlerle birlikte, arama-kurtarma ve tahliye süreçlerinin başlatılmasını da mümkün kılıyor. Bu sayede depremden kaynaklı risklerin önemli ölçüde azaltılması amaçlanıyor.