İstanbul’da raylı sistemler yüzde 42,9’a çıktı

İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin (İBB), kendi işletmesindeki metro, tramvay ve füniküler hatları ile Marmaray dahil 2018’de günlük 2,7 milyon olan yolculuk sayısı, 2025 yılında 4 milyona ulaştı. Böylece raylı sistemin toplu ulaşımdaki payı 2018’de yüzde 35,5 iken 2025’te yüzde 42,9’a yükseldi.

İBB Genel Sekreter Yardımcısı Doç. Dr. Pelin Alpkökin, “2019’da göreve geldiğimizde yapımı devam eden raylı sistem hatlarının birçoğunun durduğunu, bir kısmında ise ufak tefek işlerin yapıldığını gördük. Bu hatlar için gerekli olan metro, tramvay ve füniküler araç üretimleri de neredeyse tamamen durmuştu. İlk olarak acil önlem alınması gereken, projelendirilmesi gereken işlerimizi sıraladık. Sonra hepsini tek tek masaya yatırdık ve kollarımızı sıvayarak tüm süreci başlattık” dedi. 

Bu kapsamda durdurulan hatların çoğu yeniden çalışır hale getirildi; tünel, istasyon ve elektromekanik imalatlar yeniden hız kazandı, finansman yetersizliğinden dolayı hiç başlayamamış araç temin işleri de gerekli finans kaynağı yaratılarak yeniden başlatıldı. 

İBB, 2019’dan itibaren raylı sistemler için yaklaşık 2,5 milyar euro kaynak bularak, 65,1 kilometrelik raylı sistem hattını hizmete açtı. Buna Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın yapımını tamamlayıp, işletmesi için İBB'ye devrettiği ve 13,5 milyar TL olan, tüm yapım bedelinin 2 yıldan kısa sürede İBB’den kesildiği 3 metro hattı da dahil edildiği zaman 87,1 kilometre hattı hizmete alınmış oldu.

Hat uzunluğu ise 2025 itibarıyla 244,3 kilometre, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından işletilen hatlarla birlikte toplam 380,7 kilometreye ulaşmış oldu. 

İBB, bu süreçte bir yandan raylı sistem inşaatlarına devam ederken, diğer yandan bu hatlar için araç alımlarını da gerçekleştiriyor. Haziran 2019 – Mart 2024 döneminde toplam 176 yeni araç hizmete alındı. Devam eden tedarik süreçleriyle birlikte 278 aracın da üretimi sürüyor. Alpkökin, raylı sistem araç filosunda önümüzdeki 5 yıl içinde yüzde 50’lere kadar artış olacağını ifade etti. 

2026 yılı içinde iki yeni hatta daha hizmete alınacak. Çekmeköy–Sancaktepe–Sultanbeyli Metro Hattı’nın Çekmeköy–Samandıra Merkez etabı 2024 Mart’ta açılmıştı. Samandıra Merkez–Sultanbeyli bölümünde ilerleme yüzde 92 seviyesinde ve Mayıs 2026’da hizmete girmesi planlanıyor. Ümraniye–Ataşehir–Göztepe Hattı ise yüzde 90 oranında tamamlandı ve 2026 sonunda tam kapasiteyle açılacak.